Wat is EMDR?
EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Letterlijk vertaald betekent het: door oogbeweging minder gevoelig worden en opnieuw verwerken. Iedere gebeurtenis die als herinnering een blijvend negatief effect op iemands leven heeft, wordt soms traumatisch genoemd. Typisch voor een nare herinnering zijn de hevige emoties, de levendige beelden en de fysieke reacties daarop. Deze herinneringen worden telkens weer geactiveerd in situaties die lijken op die tijdens de traumatische gebeurtenis. Zo kan later een geluid dat je hoort, een geur die je ruikt , of een beeld dat je ziet, de beelden en de gevoelens aan die gebeurtenis weer levendig terugbrengen. Inclusief alle lichamelijke reacties van toen.
De EMDR behandelmethode wordt in Nederland bij volwassenen toegepast sinds 1994 en bij kinderen en jongeren sinds 2000. Bij EMDR worden elementen van verschillende gangbare therapievormen gecombineerd met beurtelings stimulatie van beide hersenhelften. Ook kan de cliënt zelf meetrommelen en krijgen ze soms rekenopdrachten of andere opdrachten. Doordat het werkgeheugen dan min of meer wordt overbelast, worden de nare gebeurtenissen alsnog verwerkt.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat EMDR succesvol is bij volwassenen. En ook bij kinderen zijn de uitkomsten veelbelovend. Klachten verminderen of verdwijnen en uit onderzoek blijkt dat dit resultaat blijvend is.
Wanneer EMDR?
EMDR kan worden toegepast om de vastgelopen verwerking van nare ervaringen weer op gang te helpen. Bepaalde ervaringen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Een groot deel van de getroffenen ‘verwerken’ deze ervaringen op eigen kracht. Bij anderen ontwikkelen zich psychische klachten zoals:
• Prikkelbaarheid
• Woede-uitbarstingen
• Concentratiestoornissen
• Overmatige waakzaamheid
• Buitensporige schrikreacties
• Moeite met in- of doorslapen
• Nachtmerries of flashbacks
• Beperkt uiten van affect
• Intense reacties van angst
• Hulpeloosheid of walging
• Instabiliteit in de emotionele beleving
• Depressiviteit
• Faalangst .Bevallingstrauma/Geboortetrauma En allerlei lichamelijke klachten.
Kinderen.
Kinderen kunnen ook extra aanhankelijk zijn of lichamelijke klachten hebben zoals hoofd- of buikpijn. Uitgangspunt is telkens dat deze klachten zijn ontstaan door één of meer beschadigende ervaringen. De belangrijkste insteek van de EMDR therapeut is de cliënt te helpen de herinneringen aan deze gebeurtenissen te verwerken. Het doel daarvan is dat de klachten verminderen of verdwijnen. Uit de praktijk blijkt zelfs dat er ook een herstel, inhalen en voortgang van de ontwikkeling ontstaat na de behandeling. Tevens verdiept de hechting met de verzorger zich. Ook worden kinderen assertiever, weerbaarder en krijgen ze meer energie.
Hoe werkt EMDR?
Dat EMDR werkt bij trauma’s is bewezen. Er bestaan inmiddels 21 gecontroleerde onderzoeken naar de effectiviteit van EMDR. Dit maakt EMDR op dit moment de meest geëvalueerde behandeling op het gebied van trauma.
Kortgeschetst houdt de geprotocoleerde behandeling het volgende in:
De therapeut zal vragen aan een nare belevenis, of het nare gevoel, terug te denken. Inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst gebeurt dit om meer informatie over de traumatische belevenis te verzamelen. Dat hoeft niet te worden verteld maar mag in ook gedachten worden gehouden of getekend op papier.
Daarna wordt het verwerkingsproces opgestart.
Door het met ogen volgen van de hand van de therapeut of bilaterale audiostimulatie (klikjes via de koptelefoon), buzzers in de handen of zelf mee te trommelen, wordt ‘het informatieverwerkingssysteem’ in de hersenen gestimuleerd. De EMDR procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. De cliënt wordt na elke set bilaterale stimulatie, gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er een nieuwe set volgt. De aangeboden sets bilaterale stimulatie zullen er langzamerhand toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest.
Wat doet EMDR?
Hoe EMDR werkt is nog onduidelijk. Een mogelijke verklaring voor de effecten van EMDR is dat de procedure leidt tot versnelde informatieverwerking. Gedacht wordt dat de combinatie van het sterk denken aan de nare gebeurtenis en de aandacht voor de afleidende stimulus ervoor zorgt dat het natuurlijke verwerkingssysteem wordt gestimuleerd.
Zijn er ook nadelen?
Na afloop van een EMDR therapie kunnen de effecten nog even doorwerken. Dat is natuurlijk goed. Toch kan dit in sommige gevallen de cliënt het idee geven even de regie kwijt te zijn. Bijvoorbeeld als er nieuwe beelden of gevoelens naar boven komen. Vaak is het dan een geruststelling om te weten dat dit in de regel niet langer dan 3 dagen aanhoudt. Daarna is er als het ware een nieuw evenwicht ontstaan. Het is aan te bevelen een dagboekje bij te houden en op te schrijven wat er naar boven komt. Deze dingen kunnen dan in de volgende sessie aan de orde komen. Informatie na een sessie: info na een sessie
Partnerinfo na een sessie: partnerinfo na emdr
Over de meerwaarde van EMDR kunt u dit artikel lezen wat ik voor het blad van mijn beroepsvereniging heb geschreven. De meerwaarde van EMDR